Aanschouw het communisme in Grutas park

Beata Bruggeman-Sekowska

Grutas park in Litouwen is een unieke plek die je moet bezoeken als je geïnteresseerd bent in geschiedenis in het bijzonder in het communisme en communistische propaganda.

Het is een indrukwekkend 2 km lang tentoonstellingspark waar ongeveer 90 monumentale  sculpturen van communistische leiders, dictators uit de Sovjet-tijd, te zien zijn. Terwijl je rondwandelt hoor je luide marsmuziek en Sovjet-propagandaspeeches uit de luidsprekers. Er zijn standbeelden van Stalin, Lenin, Marx en Engels. Maar ook van veel Litouwse communistische leiders, zoals de stichters van de Communistische Partij van Litouwen: Zigmas Aleksa-Angarietis en Vincas Mickevicius-Kapsukas. Alsmede van officieren van het Rode Leger: Feliksas Baltusis-Zemaitis en Ieronim Uborevich.

Aan het begin van het park kun je in treinstellen stappen waarin slachtoffers van het communisme naar de Goelag werden gedeporteerd. Zij werden vervoerd alsof ze beesten waren. In de trein kun je voelen hoe koud en donker het was. En je kunt er over de terreur van het communisme lezen.

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

 

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

Er zijn delen van gevangenkampen, zoals wachttorens en prikkeldraad. Er is tevens een museum met Sovjet-relieken, onder andere boeken, vlaggen en socialistisch-realistische schilderijen, waaronder ook portretten.

Er zijn ontmoetingsplekken voor leden van de communistische partij, een bibliotheek met Sovjet-propagandaboeken en kranten, en een speelplaats in Sovjet-stijl.

 

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

In een Sovjet-restaurant kun je ook enkele gerechten in Sovjet-stijl krijgen, zoals sardines geserveerd met een harde homp brood, een glas wodka of een glas met een soort vruchtenlimonade.

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

Toen Litouwen in 1990 zijn onafhankelijkheid herwon op de Sovjet-Unie werden veel standbeelden van de Sovjet-onderdrukkers neergehaald. Viliumas Malinauskas, een Litouwse ondernemer won een tender uitgeschreven in 1998 door het ministerie van Cultuur voor de vestiging van een tentoonstelling van monumentale sculpturen uit de Sovjet-periode. Een belangrijke reden om voor het project van Viliumas Malinauskas te kiezen was dat hij de tentoonstelling met particuliere gelden wilde bekostigen, afkomstig uit de verdiensten van zijn familieonderneming in champignons en bessen; hij vroeg er geen geld van de staat voor. Van belang was ook de toeristische waarde van het project voor de ontwikkeling van de regio in Zuid-Litouwen.

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

Begin 1999 startten de voorbereidingen voor Grutas park, dat op 1 april 2001 officieel werd geopend. De beslissing om het museum te vestigen leidde tot stevige protesten. Sommigen zagen er een glorificatie van Sovjet-tijden in. De stichters van het park gaven aan dat zij juist het tegendeel beoogden, namelijk kennis delen over het ware, wrede gezicht van het communisme.

Locatie

Grutas Park ligt slechts 9 km van het prachtige ontspanningsoord Druskininkai, vlakbij de grens met Belarus (Wit-Rusland), en 130 km vanaf de hoofdstad Vilnius. En als je toch in Litouwen bent, mis dan vooral niet die andere interessante plek over de Sovjet-tijd, op 130 km afstand van Grutas Park: Elektrenai: een speciaal door de Sovjets gebouwde stad in Litouwen.

afbeelding © Honorary Consul of Lithuania, Mr. Aloys Bruggeman, RE RA

 

Bron: Central and Eastern Europe Center www.communications-unlimited.nl